Dom samowystarczalny energetycznie – czym jest ekologiczny dom?

Przez ostatnie 10 lat temat budownictwa niskoenergetycznego stał się o wiele bardziej popularny. Wynika to nie tylko z nowych norm energochłonności budynków, które są o wiele bardziej restrykcyjne niż poprzednie wymagania. Warto pamiętać, że wiele osób planuje budowę domu znacznie wykraczającego poza aktualne wymogi dotyczące zapotrzebowania budynków jednorodzinnych na energię. Przykład stanowią inwestorzy prywatni budujący dom samowystarczalny energetycznie. Postanowiliśmy wyjaśnić, czym cechuje się taki ekologiczny dom, który prawdopodobnie będzie coraz częstszym elementem oferty rynku wtórnego. Nasza analiza wyjaśnia również, na czym polega ekologiczne ogrzewanie domu.

W pełni ekologiczny dom wykorzystuje energię odnawialną

Samowystarczalność energetyczna bywa wręcz trudna do pojęcia dla osób, które mieszkają w starszych domach. Zapotrzebowanie takich budynków na nieodnawialną energię pierwotną do celów ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepłej wody użytkowej może wynosić nawet 200 kWh – 300 kWh rocznie w przeliczeniu na 1 mkw. powierzchni użytkowej. Domy jednorodzinne projektowane obecnie (od początku 2021 r.) cechują się poziomem analogicznego wskaźnika nie większym niż 70 kWh.

W przypadku budynku samowystarczalnego, zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną do ogrzewania powietrza, wentylacji oraz podgrzania wody powinno być bliskie zeru. Oznacza to, że wykorzystywana energia grzewcza pochodzi tylko z odnawialnych źródeł. Jej źródłem może być np. pompa ciepła czerpiąca energię cieplną z wody, powietrza lub gruntu. Ważną kwestią jest także wykorzystanie wentylacji mechanicznej z rekuperacją, która pomaga odzyskiwać ciepło „uciekające” z domu.

W pełni ekologiczny dom (dom samowystarczalny) powinien również zaspokajać swoje zapotrzebowanie na prąd przy pomocy odnawialnych źródeł (energii słonecznej, energii wiatru lub energii wody). Najczęstszym rozwiązaniem okazują się panele słoneczne. Nadwyżkę wyprodukowanej przez nie energii elektrycznej, która zostaje przekazana do sieci, można później „odebrać” od operatora w sezonie zimowym, kiedy słońce świeci o wiele słabiej. Inny wariant, który jest znacznie rzadziej wybierany, ze względu na koszty zakłada, że energia elektryczna powinna być magazynowana w specjalnych akumulatorach. W razie wyboru takiej opcji (off-grid), dom samowystarczalny może funkcjonować niezależnie od dostawców energii elektrycznej.

Ekologiczne ogrzewanie domu – jakie są opcje do wyboru?

W przypadku domu samowystarczalnego oczywiście nie wchodzi w grę korzystanie z rozwiązań najczęściej wybieranych przez naszych rodaków. Przykład stanowi kocioł na gaz lub piec przeznaczony do spalania ekogroszku. Obydwa te paliwa nie mają bowiem charakteru odnawialnego. Osoba, którą interesuje ekologiczne ogrzewanie domu, powinna ukierunkować się na pompy ciepła, które można zasilać między innymi z prądu wygenerowanego przez instalację fotowoltaiczną. Prąd dostarczany do pompy ciepła zwykle stanowi około 20% – 25% całej pobieranej energii. Ważną cechą pomp ciepła jest możliwość chłodzenia pomieszczeń w czasie lata.

Dobrodziejstwa wynikające z zastosowania pompy ciepła będą możliwe pod warunkiem, że dom jest dobrze izolowany termicznie. W przeciwnym razie wspomniana pompa nie pokryje całego zapotrzebowania na energię cieplną. W kontekście izolacji chodzi nie tylko o niski wskaźnik przenikalności cieplnej ścian. Równie ważna jest np. izolacja termiczna dachu oraz niska przenikalność cieplna dotycząca np. okien oraz drzwi.

Dom samowystarczalny nietrudno będzie odsprzedać

Niektóre osoby zainteresowane ciekawym tematem, jaki stanowi dom samowystarczalny energetycznie, obawiają się jednak, że wspomniany ekologiczny dom będzie trudny do odsprzedaży. Takie obawy wydawały się bardziej zasadne np. 10 lat temu. Obecnie mamy bowiem do czynienia z poprawą świadomości ekologicznej społeczeństwa (zwłaszcza w dużych miastach oraz ich okolicach). To ułatwia odsprzedaż ekologicznego domu, gdyż potencjalni nabywcy lepiej wiedzą, dlaczego trzeba dopłacić za taki budynek. Wiedzą oni również, że wyższa cena zakupu z czasem spłaci się poprzez niższe koszty eksploatacji.

Wzrostowi świadomości kupujących sprzyja fakt, że samowystarczalne domy coraz częściej pojawiają się na rynku wtórnym. Z czasem ich udział będzie naturalnie rosnąć i może osiągnąć poziom wynoszący np. kilka procent całej oferty rynkowej. Już teraz transakcji, której przedmiotem jest ekologiczny dom, nie odmówi firma prowadząca skup domów oraz podobne skupy nieruchomości (np. skup mieszkań). Przykładem jest KupujemyM.pl. To przedsiębiorstwo skupuje bardzo różne nieruchomości mieszkaniowe z całej Polski (również nowsze).