Dowiedz się, ile kosztuje dopisanie współmałżonka do majątku. Wyjaśniamy najważniejsze kwestie

Decyzja o włączeniu współmałżonka do majątku – czy to nabytego przed zawarciem związku małżeńskiego, czy też już w trakcie trwania małżeństwa, ale zapisanego na jedną osobę – jest coraz częściej rozważana przez pary. Jest to krok o istotnych konsekwencjach prawnych i finansowych i ma na celu zabezpieczenie przyszłości obojga małżonków. Naturalnie pojawia się wtedy pytanie: ile kosztuje dopisanie współmałżonka do majątku? Dowiesz się z naszego artykułu! Tłumaczymy również zalety takiego działania i podpowiemy,  jaki jest najkorzystniejszy sposób dopisania żony lub męża jako współwłaściciela domu lub innego składnika majątku. Ta wiedza pozwoli Ci w pełni przygotować się na ten proces!

Dopisanie współmałżonka do majątku – dlaczego warto to zrobić?

Wiele osób zwleka lub w ogóle rezygnuje z dopisania współmałżonka do majątku, najczęściej mieszkania lub domu, ponieważ wiąże się do z dość zawiłymi formalnościami i — niestety — również kosztami. Niemniej korzyści, jakie przynosi ten krok, wielokrotnie przewyższają związane z tym wydatki. Taka decyzja zapewni bezpieczeństwo majątkowe rodziny i ułatwi zarządzanie wspólnym dorobkiem,

Główne powody, dla których warto rozważyć dopisanie właściciela do domu lub innego majątku osobistego, to:

• zabezpieczenie na wypadek śmierci jednego z małżonków. Zdecydowanie ułatwia to dziedziczenie, a do tego eliminuje konieczność przeprowadzania skomplikowanych postępowań spadkowych w celu ustalenia, kto ma prawo do nieruchomości.
• ochrona majątku przed wierzycielami. W przypadku długów majątek objęty wspólnością majątkową jest w dużym stopniu chroniony. Co do zasady wierzyciel nie może bowiem przeprowadzić egzekucji z majątku wspólnego współmałżonków za długi zaciągnięte bez zgody drugiego małżonka.
• łatwiejsze zarządzanie nieruchomością. Dopisanie właściciela do mieszkania stawia na równi współmałżonków, jeśli chodzi o prawo do decydowania o nieruchomości. Ułatwia to wszelkie czynności prawne, takie jak sprzedaż, wynajem czy obciążenie hipoteką. Przy współwłasności nieruchomości nie ma potrzeby sporządzania pełnomocnictw czy udzielania zgód.
• Równe prawa małżonków do nieruchomości w przypadku ich rozwodu. W ten sposób podział majątku jest prostszy, co zapobiega długotrwałym i kosztownym sporom sądowym.

Warto wiedzieć:

Według Art 31. Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego wspólność majątkowa ustawowa powstaje między małżonkami automatycznie w momencie ślubu i obejmuje wszystkie środki majątkowe nabyte w trakcie trwania małżeństwa. Z kolei majątek osobisty jednego z małżonków nie obejmuje: nieruchomości i innych składników majątku nabytych przed ślubem, a także poprzez dziedziczenie lub darowiznę już w trakcie trwania małżeństwa. Do majątku osobistego każdego z małżonków zaliczają się również odszkodowania za doznaną krzywdę.

Ile kosztuje dopisanie współmałżonka do majątku? Kluczowe opłaty

To, ile kosztuje dopisanie współwłaściciela do domu, zależne jest od dwóch głównych czynników: wybranej ścieżki prawnej oraz wartości nieruchomości. Ogólnie, koszty związane z dopisaniem małżonka do mieszkania można podzielić na kilka kategorii:

• Koszty notarialne. Ich wysokość jest regulowana przez Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Stawki te zależą od wartości nieruchomości będącej przedmiotem czynności notarialnych. Przykładowo, dla mieszkania czy domu wartego 500 000 zł maksymalne opłaty notarialne wyniosą 2770 zł netto, co po doliczeniu 23% VAT daje 3 407,10 zł brutto.
• Podatek od czynności cywilnoprawnych. Występuje tylko niektórych przypadkach — najczęściej, jeśli dopisanie współwłaściciela do mieszkania następuje na drodze nabycia udziału w nieruchomości. W takiej sytuacji podatek wynosi 2% wartości majątków.
• Podatek od spadków i darowizn. Małżonkowie należą do tzw. zerowej grupy podatkowej, więc są zwolnieni z obowiązku odprowadzenia tego podatku. Stanie się tak jednak tylko pod warunkiem zgłoszenia darowizny do Urzędu Skarbowego w ciągu 6 miesięcy od daty sporządzenia umowy w formie aktu notarialnego.
• Opłaty sądowe. Są to koszty dokonania wpisu w księdze wieczystej prowadzonej dla danej nieruchomości. Ile kosztuje dopisanie małżonka do księgi wieczystej? Aktualnie złożenie wniosku o wpis do księgi wieczystej wynosi 200 zł.
• Koszty wypisów aktu notarialnego. Tego typu opłata wynosi 6 zł netto (+23% VAT) za każdą rozpoczętą stronę wypisu. Należy sporządzić trzy wypisy: po jednej dla każdego współmałżonka oraz jeden do sądu wieczystoksięgowego.

Jak już pisaliśmy wcześniej, koszty te będą różne w zależności od sposobu dopisania współwłaściciela mieszkania. Zobacz, czym się różnią i który z nich jest korzystniejszy

Dopisanie żony jako współwłaściciela domu: dwa główne scenariusze i ich koszty

Dopisanie żony lub męża jako współwłaściciela domu może nastąpić na kilka sposobów, z których każdy wiąże się z innymi kosztami i konsekwencjami. Omówmy dwa najczęściej stosowanie: poprzez darowiznę lub rozszerzenie wspólności majątkowej małżeńskiej.

Dopisanie współwłaściciela przez darowiznę

Jak działa takie rozwiązanie? Współmałżonek mający niepodzielne i wyłączne prawo własności do nieruchomości, daruje drugiemu określony udział w tej nieruchomości — najczęściej 50%. W ten sposób oboje stają się współwłaścicielami w równych częściach, a następnie na podstawie aktu darowizny. Po podpisaniu aktu notarialnego sąd wieczystoksięgowy dokonuje wpisu nowego właściciela do księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości. Często też w umowie darowizny nieruchomości ustala się, że udział ten wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków.

Koszty dopisania współwłaściciela przez darowiznę sprowadzają się właściwie wyłącznie do taksy notarialnej.  Oblicza się ją od wartości darowizny (nie całej nieruchomości!). Przykładowo, dla domu wartego 500 000 zł, opłaty notarialne będzie się liczyć od połowy tej wartości, czyli 2500 zł. Wyniosą one 2177,10 zł brutto. Należy również uwzględnić opłaty sądowe oraz koszty wypisów — są one jednak niewielkie.

Pamiętaj! Jeśli przedmiotem darowizny jest nieruchomość, umowa taka musi być sporządzona w formie aktu notarialnego!

Dopisanie współwłaściciela przez rozszerzenie wspólności majątkowej małżeńskiej

Takie rozwiązanie stosuje się najczęściej w dwóch przypadkach:

• gdy małżonkowie podpisali intercyzę ustanawiającą rozdzielność majątkową;
• gdy istnieje wspólność majątkowa, ale mąż lub żona są wyłącznym właścicielem nieruchomości, ponieważ nabyli ją w drodze darowizny, spadku lub zadośćuczynienia.

Aby taką nieruchomość włączyć do majątku wspólnego, małżonkowie zawierają u notariusza umowę majątkową małżeńską. Postanawiają w niej, że dany składnik majątku osobistego jednego z nich wchodzi do ich majątku wspólnego. W tej sytuacji nieruchomość jest przedmiotem współwłasności łącznej — każde z małżonków ma prawo do całości mieszkania lub domu, a nie do udziałów.

Ile kosztuje dopisanie współwłaściciela do majątku w tej wersji umowy? Podobnie jak w przypadku darowizny, koszty całkowite również obejmują taksę notarialną, opłaty sądowe oraz koszty wypisów. Notariusz zastosuje jednak inną, niższą stawkę przeliczeniową. Nie jest ona bowiem liczona od pełnej wartości nieruchomości, a od różnicy między wartością majątków osobistych przed i po rozszerzeniu. Maksymalna taksa za umowę majątkową małżeńską wynosi:

• 400 zł + 23% VAT – jeśli dotyczy tylko rozszerzenia wspólności;
• 600 zł + 23% VAT – jeśli umowa zawiera także inne postanowienia, np. przekształcenie rozdzielności majątkowej na wspólność.

Jest to zatem najtańsza opcja — nawet kilkukrotnie tańsza niż w przypadku sporządzenia darowizny w formie aktu notarialnego i koszty notarialne przy zakupie mieszkania.

Ile kosztuje dopisanie osoby do aktu notarialnego i dopisanie małżonka do księgi wieczystej?

Koszty dopisania właściciela mieszkania do aktu notarialnego zostały już omówione we wcześniejszych paragrafach. Podsumowując, mogą one wynosić:

• 400 lub 600 zł netto, jeśli małżonkowie zdecydują się na dopisanie współwłaściciela poprzez rozszerzenie wspólności majątkowej;
• nie więcej niż 7500 zł netto — jeśli małżonkowie zdecydują się na darowiznę; wtedy opłaty zależą od wartości nieruchomości (a więc im więcej warte mieszkanie lub dom, tym większe będzie wynagrodzenie notariusza), jednak w przypadku małżonków nie mogą one przekroczyć określonej kwoty.

Jeśli zaś chodzi o to, ile kosztuje dopisanie małżonka do księgi wieczystej, to kwota ta jest stała i opiewa na 200 zł.

Podsumowanie: jak optymalnie dopisać współmałżonka do majątku?

Przed podjęciem jakichkolwiek działań, warto umówić się na wizytę u notariusza i przedstawić mu swoją sytuację prawną i finansową. Przedstawi Ci on najlepszą ścieżkę prawną, wyliczy koszty postępowania i przedstawi pełną listę niezbędnych dokumentów, w tym: akt notarialny nabycia nieruchomości, odpis z księgi wieczystej, dowody osobiste i ewentualnie akt małżeństwa.

Dopisanie współmałżonka do majątku jest korzystny krokiem — i to z wielu względów, nie tylko finansowych. Związane z nim wydatki nie zawsze muszą być wysokie i w zdecydowanej większości przypadków zamykają się one w kwocie nieprzekraczającej 1000 zł. Warto więc je ponieść.

Zobacz też

Opinie o skupie nieruchomości