Chcesz sprzedać nieruchomość?
spadek a komornik

Blog

Mam komornika i dostałem spadek. Czy komornik może zająć cały dziedziczony majątek?

Spadek prawie zawsze oznacza poprawę sytuacji finansowej, ale nierzadko bywa stresujący. Spotyka to wiele osób — pytania typu „mam komornika i dostałem spadek, co robić?” nie są rzadkością na różnych forach prawnych. Trudno na to odpowiedzieć jednoznacznie i w kilku zdaniach, bo to, co stanie się ze spadkiem, zależy od wielu czynników. Tłumaczymy zatem tę kwestię kompleksowo — począwszy od wyjaśnienia, jak komornik dowiaduje się o spadku, czy komornik może zająć odziedziczone mieszkanie i czy istnieje skuteczny sposób, aby uchronić spadek przed komornikiem. Dowiedz się, jakie masz opcje, by mądrze zarządzać spadkiem w obliczu zadłużenia.

Spadek a komornik – czy komornik dowie się o spadku i czy może go zająć?

Komornik — jako organ państwowy — ma sporo legalnych możliwości, aby zweryfikować majątek dłużnika. Należy też przyjąć, że korzysta z nich regularnie, aby weryfikować każde dodatkowe dochody dłużnika — chce bowiem jak najszybciej oddać dług wierzycielowi. Należy więc nastawić się na to, że komornik może zająć spadek i stosunkowo szybko dowie się o powiększeniu się Twojego majątku. 

Pamiętaj, że egzekucja może obejmować wszystkie składniki Twojego majątku (poza przedmiotami wyłączonymi ustawowo), a spadek przecież staje się jego częścią. Nie ma przy tym znaczenia Twój stopień pokrewieństwa ze spadkodawcą — komornik może zająć spadek po rodzicach, dziadkach, a nawet osobach trzecich.

Jak komornik dowiaduje się o spadku?

Zastanawiasz się, jak to jest możliwe, że komornik wie, że właśnie otrzymałeś spadek? Ma ku temu sporo możliwości. Przede wszystkim dzieje się tak w drodze sądowego postępowania. Jeśli dłużnik wystąpi do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku, sąd informuje o tym zainteresowane strony, w tym wierzyciela dłużnika. Ten może aktywnie śledzić takie postępowanie, a następnie przekazać informacje o nim komornikowi. Być może wierzyciel też sam dowie się o nabyciu spadku przez dłużnika — może mieć wspólnych znajomych, a nawet być osobą należącą do dalszej rodziny. Wtedy również ma prawo powiedzieć o zaistniałym fakcie komornikowi.

Oczywiście sam komornik też nie pozostaje bierny i samodzielnie sprawdza informacje o dłużniku w różnych rejestrach urzędach. Jako organ egzekucyjny może na przykład wysłać zapytanie do sądu rejonowego. W takim momencie zwykle pojawia się pytanie – czy urząd skarbowy informuje komornika o spadku? To mit, a sam urząd nie ma takiego obowiązku. Jeśli jednak otrzyma takie zapytanie, wystosuje odpowiedź w ramach współpracy pomiędzy organami państwowymi. Zwykle staje się tak, jeśli dłużnik nie wykazuje chęci spłaty zadłużenia i zależy mu na tym, aby ukryć odziedziczony majątek.

WAŻNE! Komornik może zająć spadek każdego typu. Nie ma znaczenia, czy jest to gotówka, nieruchomość czy inna własność. Komornik może zająć odziedziczone mieszkanie, a nawet Twój udział w nieruchomości, jeśli spadek dziedziczy kilku spadkobierców.

Twoja kluczowa decyzja: 3 drogi postępowania ze spadkiem przy zadłużeniu

W przypadku odziedziczenia spadku lub udziału w spadku masz kilka miesięcy od dnia jego otwarcia (zazwyczaj śmierci spadkodawcy), aby podjąć decyzję, co zrobić z odziedziczonym majątkiem. Masz przy opcje: przyjęcie spadku wprost, odrzucenie spadku, a także przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Opcja 1: Przyjęcie spadku wprost – kiedy to się opłaca, a kiedy jest pułapką dla Twojego majątku?

Przyjęcie spadku wprost bywa najatrakcyjniejszą opcją dla spadkodawcy, ale też może być bardzo ryzykowne. Wiąże się ono z tym, że przyjmujesz cały majątek spadkowy — nie tylko aktywa, ale też wszystkie długi spadkowe bez ograniczeń.

Jeśli zdecydujesz się przyjąć spadek wprost, podczas gdy ciąży na Tobie egzekucja komornicza, nie zmieni to właściwie Twojej odpowiedzialności. Odziedziczona nieruchomość czy gotówka wciąż mogą zostać zajęte przez komornika. Problem pojawia się natomiast w momencie, jeśli spadkodawca również miał zadłużenie, o których nie wiedziałeś. W takiej sytuacji komornik nie tylko zajmie spadek, ale — jeśli długi będą wysokie — również pozostałe części Twojego majątku. Może wtedy sięgnąć do Twoich prywatnych zasobów, np. konta bankowego, innej nieruchomości czy wynagrodzenia.

Opcja 2: Odrzucenie spadku – skuteczna ucieczka przed komornikiem i sposób na uniknięcie egzekucji

Jeśli wiesz, że spadkodawca miał spore długi i nie chcesz dokładać ich do swojego zadłużenia, odrzucenie jest najlepszym sposobem na to, aby uchronić się przed komornikiem. Decydując się na zrzeczenie się spadku, nie stajesz się spadkobiercą — nie dziedziczysz ani majątku, ani długów spadkowych. Pamiętaj jednak, że jeśli masz dzieci, spadek przejdzie na nie. Gdy są one małoletnie, musisz uzyskać zgodę sądu opiekuńczego, aby odrzucić go również w ich imieniu. 

UWAGA! Na odrzucenie spadku często decydują się również osoby, które nie chcą, aby cenna dla nich nieruchomość nie została zajęta przez komornika. Może to być np. dom po dziadkach i osobie zadłużonej zależy, aby pozostał on w rodzinie i był własnością osób, które nie posiadają długów. Warto wtedy pamiętać, że w takiej sytuacji komornik, jak i wierzyciel mogą podważyć Twoje odrzucenie spadku za pomocą tzw. skargi pauliańskiej. Jeśli udowodnią, że odrzuciłeś spadek celowo, żeby pokrzywdzić wierzyciela i nie spłacić należnej mu kwoty, sąd może uznać tę czynność za bezskuteczną. Twój udział w spadku zostanie włączony do majątku na potrzeby egzekucji.

Wyceń swoją nieruchomość online za darmo

Jeśli szukasz sposobu na pilną sprzedaż mieszkania albo domu, to KupujemyM.pl będzie świetnym rozwiązaniem.

Nie wierzysz? Przekonaj się i napisz do nas!

Wycena online

Opcja 3: Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza – najbezpieczniejsze rozwiązanie w przypadku długów?

To najczęściej polecana opcja, gdy nie masz pełnej wiedzy o skład spadku i zadłużenia spadkodawcy. Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że odpowiadasz za długi spadkowe tylko do wartości spadku. Jeśli spadek wart jest 50 tys. zł, a długi wynoszą 100 tys. zł, komornik będzie mógł zaspokoić wierzyciela tylko do kwoty 50 tys. zł. Twój prywatny majątek pozostanie bezpieczny. 

To najlepszy sposób, aby uchronić spadek przed egzekucją komorniczą i nie odpowiadać za zadłużone mieszkanie, które obciąża Cię finansowo.

Dalej jednak komornik będzie mógł zająć majątek zdobyty w ten sposób, jeśli to Ty jesteś dłużnikiem. Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza nie chroni Cię przed egzekucją.

Uwaga, czas ucieka! Masz tylko 6 miesięcy na przyjęcie lub odrzucenie spadku

Masz 6 miesięcy od dnia śmierci spadkodawcy na złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku (wprost lub z dobrodziejstwem inwentarza) lub odrzucenie spadku. Jeśli w tym czasie nie podejmiesz żadnych działań, automatycznie przyjmujesz spadek z dobrodziejstwem inwentarza.

„Art. 1015 § 1. Kodeksu cywilnego: „Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.

Art. 1015 § 2. Kodeksu cywilnego: „Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie, o którym mowa w § 1, jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku. Jednakże gdy spadkobiercą jest osoba niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych albo osoba, co do której istnieją podstawy do jej ubezwłasnowolnienia, brak oświadczenia w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.”

Jak w praktyce wygląda zajęcie spadku przez komornika?

Komornik działa na podstawie tytułu egzekucyjnego — wyroku sądu opatrzonego klauzulą wykonalności. To jedyny dokument, który daje mu prawo do wykonania jakichkolwiek działań windykacyjnych. Jeśli wierzyciel udał się z takim dokumentem do komornika, ten może ściągnąć wierzytelność na wszystkie dozwolone przez prawo sposoby — również zająć część lub całość spadku. Może on podjąć następujące działania:

  1. Jeśli jesteś jednym z wielu spadkobierców, komornik ma prawo zająć udział w spadku i w Twoim imieniu złożyć wniosek o dział spadku. W ten sposób komornik może przejąć też udział w nieruchomości i sprzedać go na licytacji, aby spłacić Twój dług wobec wierzyciela.
  2. Komornik może zająć wybrane składniki majątku, które zaspokoją żądania właściciela. Zwykle są to wartościowe przedmioty: pojazdy, meble, biżuteria. Jeśli Twoje zadłużenie jest naprawdę wysokie, komornik może też zająć odziedziczone mieszkanie i sprzedać je na licytacji. Warto jednak wiedzieć, że licytacje komornicze nieruchomości są traktowane jako ostateczność. Jeżeli komornik może wyegzekwować spłatę zadłużenia w inny sposób, z pewnością to uczyni.

Jak wygląda egzekucja w takim przypadku? W pierwszej kolejności komornik ustali i upewni się, że otrzymałeś spadek. Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę, a komornik może przystąpić do egzekucji ze spadku.

Komornik a spadek – co robić, aby uchronić majątek spadkowy? Strategiczne podsumowanie i rekomendacje

Postępowanie egzekucyjne to nie koniec świata, ale wymaga szybkiego i przemyślanego działania. Nie ulega wątpliwości, że komornik może zająć majątek spadkowy dłużnika i zrobi to, jeśli tylko będzie miał ku temu sposobność. Nie licz na to, że komornik nie dowie się o spadku — prędzej czy później tak się stanie. Pamiętaj zatem, że:

  • ukrywanie spadku jest bezcelowe;
  • masz 6 miesięcy na podjęcie kluczowej decyzji: odrzucenie spadku, przyjęcie go wprost lub z dobrodziejstwem inwentarza;
  • nie zawsze odrzucenie spadku jest skuteczne i komornik może je podważyć;
  • jeśli jest kilku spadkobierców i — aby uniknąć egzekucji — nie chcesz prowadzić podziału spadku, komornik może zrobić to sam;
  • komornik może podjąć każde działanie, które pomoże mu oddać należność Twojemu wierzycielowi — sprzedać Twoje nieruchomości, zająć środki na Twoim koncie bankowym czy zająć samochód;
  • licytacja nieruchomości jest ostatecznością, a postępowanie egzekucyjne może ciągnąć się wiele miesiącami.

Jednakże najważniejszą decyzją, jaką możesz podjąć jako dłużnik, jest po prostu nieunikanie działań. Czasami po prostu najlepiej wziąć sprawy w swoje ręce — to najkorzystniejsze rozwiązanie również finansowo. 

Jeśli dostałeś nieruchomość w spadku i chcesz jak najszybciej spłacić zadłużenie, najlepszym wyjściem może być jej sprzedaż. Unikniesz wtedy licytacji, na której Twój dom lub mieszkanie zostanie sprzedane w niskiej cenie. Zamiast tego, możesz zdecydować się na usługi skupu nieruchomości, takiego jak KupujemyM.pl. Za uzyskaną gotówkę możesz spłacić zadłużenie, a resztę zagospodarować według Twojego uznania. To tym lepsza decyzja, że sprzedaż mieszkania z wpisem komorniczym jest szalenie trudna i możesz latami czekać na indywidualnego kupca. Kwestia spadek a długi komornicze nigdy nie jest łatwa, ale możesz podjąć kroki, które ją znacznie uproszczą i pozwolą Ci szybko uregulować swoją sytuację prawną.

Sprzedaj swoją nieruchomość za gotówkę do KupujemyM

Jeśli szukasz sposobu na pilną sprzedaż mieszkania albo domu, to KupujemyM.pl będzie świetnym rozwiązaniem.

Nie wierzysz? Przekonaj się i napisz do nas!

Wycena online

Najczęściej zadawane pytania

1
Czy komornik może zająć majątek odziedziczony w spadku?
+

Tak, komornik ma prawo zająć majątek, który odziedziczyłeś w spadku. Z chwilą otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy), stajesz się właścicielem wszystkich składników majątku wchodzących w jego skład, a więc komornik może na nich prowadzić egzekucję w celu zaspokojenia długu.

2
Czy komornik może zająć cały spadek, nawet jeśli spłacę część długu?
+

Komornik ma prawo prowadzić egzekucję z całego majątku dłużnika, w tym ze spadku, aż do pełnej wysokości długu. Może on zająć wszystkie składniki majątku, jeśli jest to konieczne do zaspokojenia roszczenia wierzyciela. Dłużnik ma jednak możliwość negocjowania z wierzycielem i komornikiem.

3
Co mogę zrobić, aby ochronić spadek przed komornikiem?
+

Aby chronić spadek przed zajęciem, możesz odrzucić spadek, jeśli jesteś świadomy, że długi spadkowe są większe od aktywów, lub jeśli Twoje własne długi przekraczają wartość spadku. Masz na to 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedziałeś się o tytule swojego powołania do spadku.

4
Co to jest odrzucenie spadku i na czym polega?
+

Odrzucenie spadku to jednostronne oświadczenie składane przed sądem lub notariuszem, na mocy którego spadkobierca nie przyjmuje ani aktywów, ani długów spadkowych. W efekcie jest on traktowany tak, jakby nie dożył otwarcia spadku, a spadek przechodzi na jego zstępnych (np. dzieci). Odrzucenie spadku jest skutecznym sposobem na uniknięcie przejęcia majątku przez komornika.

Najczęściej zadawane pytania

01
Czy komornik może zająć majątek odziedziczony w spadku?
+

Tak, komornik ma prawo zająć majątek, który odziedziczyłeś w spadku. Z chwilą otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy), stajesz się właścicielem wszystkich składników majątku wchodzących w jego skład, a więc komornik może na nich prowadzić egzekucję w celu zaspokojenia długu.

02
Czy komornik może zająć cały spadek, nawet jeśli spłacę część długu?
+

Komornik ma prawo prowadzić egzekucję z całego majątku dłużnika, w tym ze spadku, aż do pełnej wysokości długu. Może on zająć wszystkie składniki majątku, jeśli jest to konieczne do zaspokojenia roszczenia wierzyciela. Dłużnik ma jednak możliwość negocjowania z wierzycielem i komornikiem.

03
Co mogę zrobić, aby ochronić spadek przed komornikiem?
+

Aby chronić spadek przed zajęciem, możesz odrzucić spadek, jeśli jesteś świadomy, że długi spadkowe są większe od aktywów, lub jeśli Twoje własne długi przekraczają wartość spadku. Masz na to 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedziałeś się o tytule swojego powołania do spadku.

Zobacz też

Opinie o skupie nieruchomości
Zdjęcie autora

Adam Grzyb

Specjalista transakcji nieruchomościowych, pomagający klientom bezpiecznie przechodzić przez procesy zakupowe.

Blog

Powiązane wpisy

Sądowy czy notarialny dział spadku? Porównanie kosztów, czasu i procedur

Sądowy czy notarialny dział spadku? Porównanie kosztów, czasu i procedur

Otrzymanie spadku to często dopiero początek drogi do faktycznego dysponowania odziedziczonym majątkiem. Gdy spadkobierców jest kilku, konieczne staje się przeprowadzenie działu spadku. To proces, który ...

Czytaj teraz
Darowizna nieruchomości – na czym polega?

Darowizna nieruchomości – na czym polega?

Darowizna nieruchomości to popularny sposób na przekazanie majątku w rodzinie, ale wiąże się z nim wiele pytań i wątpliwości natury prawnej. Czym jest darowizna? Jakie ...

Czytaj teraz
Ustanowienie zarządcy spadku: kiedy jest potrzebny i jakie ma uprawnienia?

Ustanowienie zarządcy spadku: kiedy jest potrzebny i jakie ma uprawnienia?

Niekiedy, zanim jeszcze dojdzie do formalnego działu spadku, konieczne jest ustanowienie zarządu nad majątkiem spadkowym. To instytucja, która ma na celu chronić interesy wszystkich spadkobierców. ...

Czytaj teraz
Testament: Dlaczego Polacy rzadko go sporządzają i dlaczego warto to zrobić?

Testament: Dlaczego Polacy rzadko go sporządzają i dlaczego warto to zrobić?

W powszechnej opinii testament to dokument, który sporządzają osoby starsze lub bardzo zamożne. Statystyki pokazują jednak, że większość Polaków nie posiada testamentu, pozostawiając kwestie dziedziczenia ...

Czytaj teraz