Notariusz

Każdy kto choć raz kupował lub sprzedawał mieszkanie musiał udać się do notariusza. Dla wielu osób mogło być to stresujące, ponieważ nie jest to czynność, która jest dokonywana codziennie. Ponadto, sama powaga czynności notarialnych może być stresująca. Kim jest notariusz i jakich czynności dokonuje? Ile kosztuje skorzystanie z usług notarialnych? Odpowiedź na te pytania znajdują się poniżej.

Kim jest notariusz?

Zgodnie z ustawą z dnia 14 lutego 1991 r. prawo o notariacie notariusz jest powołany do dokonywania czynności, którym strony są obowiązane lub pragną nadać formę notarialną. Dokumenty sporządzone w formie aktu notarialnego mają moc dokumentów urzędowych. W zakresie swoich uprawnień związanych z dokonywaniem czynności notarialnych działa jako osoba zaufania publicznego, korzystając z ochrony przysługującej funkcjonariuszom publicznym chociażby sędziom lub prokuratorom. Notariusz to podmiot, który zapewnia czynnościom prawnym pełen profesjonalizm chociażby poprzez obowiązek zachowania w tajemnicy faktów, których dowiedział się w czasie dokonywania czynności notarialnej.  Notariusz wykonuje swoje uprawnienia na mocy prawa i jest mianowany przez ministra sprawiedliwości. Aby zostać notariuszem konieczne jest ukończenie aplikacji notarialnej oraz złożenie egzaminu notarialnego. Niestety jest to dość długa droga, ale z całą pewnością jest tego warta.

Przeczytaj więcej o skupie domów

Do jakich czynności notariusz jest zobowiązany i co robi?

Akt notarialny to najwyższa forma prawna przewidziana w przepisami prawa. Każdy akt notarialny musi zawierać dzień, miesiąc i rok sporządzenia aktu, a w razie potrzeby lub na żądanie strony – godzinę i minutę rozpoczęcia i podpisania aktu, miejsce sporządzenia aktu, imię, nazwisko i siedzibę kancelarii notariusza, a jeżeli akt sporządziła osoba wyznaczona do zastępstwa notariusza lub upoważniona do dokonywania czynności notarialnych – nadto imię i nazwisko tej osoby, imiona, nazwiska, imiona rodziców i miejsce zamieszkania osób fizycznych, nazwę i siedzibę osób prawnych lub innych podmiotów biorących udział w akcie, imiona, nazwiska i miejsce zamieszkania osób działających w imieniu osób prawnych, ich przedstawicieli lub pełnomocników, a także innych osób obecnych przy sporządzaniu aktu,  oświadczenia stron, z powołaniem się w razie potrzeby na okazane przy akcie dokumenty, stwierdzenie, na żądanie stron, faktów i istotnych okoliczności, które zaszły przy spisywaniu aktu, stwierdzenie, że akt został odczytany, przyjęty i podpisany, podpisy biorących udział w akcie oraz osób obecnych przy sporządzaniu aktu, podpis notariusza.

Przepisy prawa przewidują szereg czynności dla ważności których niezbędny jest akt notarialny.

Przede wszystkim mowa tutaj o czynnościach prawnych dotyczących nieruchomości. Zawarcie umowy sprzedaży nieruchomości, ustanowienie na niej użytkowania wieczystego oraz ustanowienie na nich ograniczonego prawa rzeczowego (hipoteki czy służebności) wymaga formy aktu notarialnego. Ponadto, zawarcie umowy dożywocia oraz zawarcie umowy darowizny wymaga formy aktu notarialnego. Ponadto, szereg czynności związanych z prawem korporacyjnym (prawe spółek) wymaga formy aktu notarialnego. Mowa tu przede wszystkim o umowie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, statucie spółki komandytowo -akcyjnej oraz spółki akcyjnej. Co jeszcze robi notariusz? Również umowa o dział spadku oraz małżeńska umowa majątkowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego. Ponadto, przed notariuszem można sporządzić testament, złożyć oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, a także sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia. Każda inna czynność prawna, dla której przepisy prawa nie przewidują konieczności zawarcia formy aktu notarialnego, również może być w niej sporządzona.

Ponadto, mówiąc o formie aktu notarialnego warto jest również wspomnieć o rejestrach notarialnych. Notariusz jest zobowiązany do rejestrowania określonych aktów notarialnych w przepisanych prawem rejestrach notarialnych. Pierwszy z nich to Rejestr Spadkowy. Rejestrowane są w nim akty poświadczenia dziedziczenia. Notariusz dokonuje wpisu do tego rejestru notarialnego niezwłocznie po jego dokonaniu.

Drugim z rejestrów który jest prowadzony jest Centralne Repozytorium Elektronicznych Wypisów Aktów Notarialnych. Rejestrowane są tam wszystkie akty notarialne, które muszą zostać ujawnione w dalszej kolejności w Krajowym Rejestrze Sądowym.

W jaki sposób notariusz wykonuje swój zawód?

Przepisy prawa stanowią, że notariusz wykonuje swoją działalność w ramach kancelarii notarialnej. Każdy notariusz może prowadzić tylko jedną kancelarię notarialną. Ponadto, przepisy prawa przewidują możliwość prowadzenia działalności przez kilku notariuszy na zasadach spółki cywilnej lub partnerskiej. W takim jednak wypadku każdy z notariuszy dokonuje czynności notarialnych we własnym imieniu i ponosi odpowiedzialność za czynności przez siebie dokonane. Art. 5. § 1. Notariuszowi za dokonanie czynności.

Czynności notarialne dokonywane są przede wszystkim w kancelarii notarialnej, jednakże przepisy prawa przewidują możliwość dokonania jej w innym miejscu jeżeli przemawia za tym charakter czynności lub szczególne okoliczności.

Koniecznie sprawdź nasz skup działek

Ile kosztuje skorzystanie z usług notariusza? Ile kosztuje akt notarialny?

Przepisy prawa bardzo szczegółowo regulują kwestię tego jaki jest koszt sporządzenia aktu notarialnego i jaka jest jego cena. Zgodnie z treścią przepisu artykułu 5 § 1 prawa o notariacie ?Notariuszowi za dokonanie czynności notarialnych przysługuje wynagrodzenie określone na podstawie umowy ze stronami czynności, nie wyższe niż maksymalne stawki taksy notarialnej właściwe dla danej czynności?. Maksymalne opłaty notarialne zostały zaś uregulowane w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Aby nie przytaczać ich szczegółowo poniżej pokazane zostaną jedynie przykłady stawek w najczęściej dokonywanych czynnościach:

– małżeńskiej umowy majątkowej – 400 złotych

– testamentu – 50 złotych

– oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku – 50 złotych

– protokołu zgromadzenia wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub walnego zgromadzenia spółdzielni – 750 złotych

Ponadto, szereg czynności nie ma jednej stawki, a jest uzależniony od wartości przedmiotu umowy. I tak: Maksymalna stawka  wynosi od wartości:

1) do 3000 zł – 100 zł;

2) powyżej 3000 zł do 10 000 zł – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3000 zł;

3) powyżej 10 000 zł do 30 000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł;

4) powyżej 30 000 zł do 60 000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł;

5) powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł – 1010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł;

6) powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł – 4770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł;

7) powyżej 2 000 000 zł – 6770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7500 zł

Jednakże nie jest to jedyny koszt czynności notarialnej. Każda ze stron przy dokonywaniu czynności otrzymuje wypisy, które również są odpłatne.

Jak widać, opłaty notarialne są bardzo szczegółowo uregulowane, jednakże notariusz nie może ich przekroczyć. Są to ceny maksymalne.

Podsumowanie

Zawód notariusza znajduje się pomiędzy wolnym zawodem a byciem funkcjonariuszem publicznym. Jest on mianowany przez ministra sprawiedliwości do dokonywania określonych czynności, nadawania dokumentom rangi dokumentów urzędowych. Sam sposób wykonywania zawodu notariusza jest bardzo sformalizowany. Począwszy od dojścia do zawodu notariusza, przez samo jego wykonanie, skończywszy na samych stawkach notarialnych. Jednakże dzięki pracy notariuszy czynności prawne dokonywane są w sposób profesjonalny, a bezpieczeństwo obrotu prawnego jest zachowane.

Zobacz również skup nieruchomości w Warszawie